Onze nieuwe thuishaven

Het is al een tijdje ‘in the works’, de zoektocht naar onze nieuwe circusplek in Brussel. En sinds vrijdag 3 mei is het project ook financieel helemaal rond. We kunnen er aan beginnen! Lees hieronder het bericht dat kabinet Dalle er de wereld over in stuurde. Wij zijn als organisatie superblij met de samenwerking, de plannen en kijken reikhalzend uit naar het inrichten van deze nieuwe plek voor onze circusfamilie!

Beeld: VERS.A architecten

Aan de Nijverheidskaai in Sint-Jans-Molenbeek verrijst tegen 2026 het nieuwe hoofdkwartier voor de Brusselse circusschool Circus Zonder Handen. Een oud industrieel pakhuizencomplex wordt omgetoverd tot kloppend hart van de circuskunsten. Daarmee komt stilaan het einde in zicht van de jarenlange zoektocht van Zonder Handen naar een geschikte locatie. De Vlaamse regering, de Vlaamse Gemeenschapscommissie, Beliris en de gemeente Molenbeek slaan de handen in elkaar voor dit ambitieuze project.

Circus Zonder Handen is een Nederlandstalige, sociaal-inclusieve circusschool in Brussel. Deze vzw ziet circus als een middel om kinderen en jongeren naast spelplezier ook vaardigheden aan te leren, zodat ze zichzelf kunnen ontplooien en een positief zelfbeeld kunnen ontwikkelen. Het aanbod van de organisatie heeft ook specifieke aandacht voor deelnemers uit kansengroepen. Naast de 14 wijkwerkingen in 8 Brusselse gemeenten huurt Zonder Handen momenteel zijn hoofdlocatie in de Vier Winden Basisschool in Molenbeek. De vzw is echter al jarenlang op zoek naar een grotere centrale locatie, met ruimtes die specifiek zijn afgestemd op de behoeften van verschillende circusdisciplines.

Daarom tekende Circus Zonder Handen in 2018 in op een oproep van de gemeente Sint-Jans-Molenbeek, in het kader van het duurzame wijkcontract Zinneke. Dit zou leiden tot de ontwikkeling van een oud industrieel pakhuizencomplex gelegen aan de Nijverheidskaai. Zonder Handen werd aangeduid als winnaar van de projectoproep en krijgt één van de pakhuizen in casco staat ter beschikking. De gemeente Sint-Jans-Molenbeek zal, als eigenaar van het pand, met Zonder Handen een erfpachtovereenkomst van 30 jaar afsluiten. Beliris is bouwheer. De oplevering is voorzien voor december 2026 ten laatste.

Volledig voorzien op circustechnieken

Het nieuwe hoofdkwartier van Circus Zonder Handen omvat onder meer twee grote (sport)zalen, een onthaalruimte, een foyer, kantoren, sanitaire ruimtes (douches, toiletten), bergruimte, kleedkamers, en een terras. Het ontwerp van de grote zaal is volledig voorzien op circustechnieken: voldoende hoog voor bascule en luchtacrobatie, geïntegreerde valkuil, verankerd materiaal, … De erfpacht stelt Zonder Handen in staat een duurzame werking uit te bouwen en heeft het bijkomende voordeel dat de vzw zelf aanpassingen aan de infrastructuur kan doen, in functie van evoluerende noden en circustechnieken.

De ruime foyer zal dienst doen als warme ontmoetingsruimte voor lesgevers, kinderen en jongeren, vrijwilligers en ouders. Ook kinderen en jongeren die bijvoorbeeld thuis niet altijd de mogelijkheid hebben om rustig hun huiswerk te maken of te studeren, zullen hier terecht kunnen. De foyer zal ook ter beschikking van externe personen of organisaties staan: denk maar aan artiesten die oefenruimte nodig hebben, of aan buurtorganisaties die (vergader)ruimte nodig hebben. Zo zal het gebouw ook stevig verankerd zijn in de buurt.

De totaalprijs van het hele project bedraagt 3.681.466 euro. De Vlaamse regering kent Zonder Handen een investeringssubsidie van 750.000 euro toe voor dit project. De Vlaamse Gemeenschapscommissie investeert 500.000 euro.

Véronique Peters, zakelijk coördinator bij Circus Zonder Handen: “We zijn ongelooflijk blij om een toegankelijk, open circus(t)huis te kunnen bouwen voor al onze ketten. Een plek waar ze keihard kunnen trainen, creëren, organiseren maar ook gewoon kunnen ‘zijn’.”

Vlaams minister van Brussel Benjamin Dalle: “Hopla! Eindelijk krijgt Zonder Handen een eigen plek in onze stad. Een plek van waaruit de organisatie samen met de buurt en de gemeente kan blijven inzetten op samen spelen, samen creëren, samen groeien en samen zijn. Het wordt een uitvalsbasis voor klein en groot. Niet alleen voor iedereen die deze organisatie de afgelopen jaren heeft weten te raken, maar ook voor alle mensen die Zonder Handen de volgende jaren nog zullen ontdekken. Een warm nest waar niet alleen wordt gedroomd, maar waar ook het onmogelijke plots mogelijk kan worden. De investering in dit gebouw is dan ook een appreciatie voor de waardevolle werking die het team van Zonder Handen de afgelopen jaren van onderuit heeft opgebouwd.

Karine Lalieux, staatssecretaris voor Beliris: “Ik ben heel blij dat de Vlaamse regering beslist heeft om de installatie van ‘Circus Zonder Handen’ in Molenbeek te financieren. Deze middelen komen bovenop de 5,1 miljoen euro die het federale Beliris-fonds investeert in de verbouwing van twee oude pakhuizen langs het kanaal. Eén van deze loodsen zal onderdak kunnen bieden aan Circus Zonder Handen en zal bijdragen tot de transformatie van de wijk Heyvaert. We zetten hiermee een stap richting een levendige, inclusieve toekomst voor de kanaalzone, waarin sociale en economische dynamiek hand in hand gaan.”

VGC-Collegelid van Jeugd Ans Persoons: “Ik wil van Brussel een stad maken op kindermaat. De Molenbeekse kanaalzone is een drukbevolkte en arme wijk. Net daarom is het belangrijk dat we in deze wijk investeren in plekken waar kinderen op een laagdrempelige manier terecht kunnen zoals de toekomstige uitvalsbasis van Circus Zonder Handen in de Libelcohal. Hier kunnen ze al spelend hun talenten ontdekken en ontwikkelen.”

Saliha Raiss, schepen van Gemeentelijke Eigendommen in Sint-Jans-Molenbeek: “Door middel van ons Duurzaam Wijkcontract Zinneke krijgen we de kans om het prachtige project ‘Labo Taal, Spel en Werk’ een plek te bieden in Molenbeek. Ik ben verheugd om dit te ondersteunen, omdat Circus zonder Handen dezelfde doelen nastreeft als ik: elk kind de kans geven om zijn talenten en passies te ontdekken en te volgen, ongeacht taal, afkomst, gender en zelfs fysieke mogelijkheden. Door samen te werken met organisaties zoals deze in Molenbeek, kunnen we onze kinderen verder helpen groeien en ontdekken, terwijl we ook de scholen ondersteunen door deze activiteiten daar aan te bieden.”